ভোলাগুৰি চাহ বাগিচাত ছবিখনৰ দৃশ্যগ্ৰহণৰ বাবে পৰিচালক জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই নিজাববীয়াকৈ সজাই লৈছিল “চিত্ৰৱন ষ্টুডিঅ”। ছবিখনৰ উদ্ঘাটন কৰিছিল সাহিত্যৰথী লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই।শোণিত কুঁৱৰী, কাৰেঙৰ লিগিৰী, লভিতা, ৰূপালীম, নিমাতী কইনা, খনিকৰ আদি নাট হৈছে জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ অন্যতম সৃষ্টি। প্ৰায় তেৰটামান শিশু উপযোগী কবিতাও লিখি থৈ গৈছিল জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই।

জয়মতীঃ

২০২০ চনৰ মাৰ্চৰ ১০ তাৰিখে “জয়মতী” ছবিখনে অতিক্ৰম কৰিছিল মুঠ ৮৫ টা বৰ্ষ। ১৯৩৫ চনৰ ১০ মাৰ্চত মুক্তি লাভ কৰিছিল প্ৰথমখন অসমীয়া ছবি “জয়মতী” য়ে। কলিকতাৰ ৰৌণক থিয়েটাৰত ১০ মাৰ্চত মুকলি কৰা এই ছবিখনৰ কাম আৰম্ভ হৈছিল ১৯৩৩ চনৰ পৰা। ভোলাগুৰি চাহ বাগিচাত ছবিখনৰ দৃশ্যগ্ৰহণৰ বাবে পৰিচালক জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই নিজাববীয়াকৈ সজাই লৈছিল “চিত্ৰৱন ষ্টুডিঅ”। ছবিখনৰ উদ্ঘাটন কৰিছিল সাহিত্যৰথী লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই। গুৱাহাটীৰ কুমাৰ ভাস্কৰ নাট্য মন্দিৰত মুক্তি লাভ কৰা এই ছবিখনে দৰ্শকৰ আশানুৰূপ সঁহাৰি লাভ নকৰাৰ ফলত বহু লোকচানৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল। উল্লেখ্য যে, দৰ্শকক আকৰ্ষিত কৰিব নোৱাৰাৰ বাবে সম্পূৰ্ণ দোষ নিজৰ ওপৰত লৈছিল জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ পিছত ছবিখন হেৰাই যোৱা বুলি মানি লোৱা হৈছিল যদিও জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ ভাতৃ হৃদয়ানন্দ আগৰৱালাই ছবিখনৰ সাতোটা ৰীল গেৰেজ ঘৰত পৰি থকা আৱিষ্কাৰ কৰে। সোতৰ শতিকাৰ অসম বুৰঞ্জীৰ আধাৰত নিৰ্মিত “জয়মতী” ত ৰাছিয়ান চলচিত্ৰৰ মন্তাজৰ প্ৰকাশ দেখা পোৱা যায়।
“জয়মতী” ত অভিনয় কৰিছিল আইদেউ সন্দিকৈ, স্বৰ্গজ্যোতি বৰুৱা, মনোভিৰাম বৰুৱা, ফণী শৰ্মা, স্নেহ চন্দ্ৰ বৰুৱা, নৰেন বৰদলৈ, ৰানা বৰুৱা, চামচুল হক, ৰাজেন বৰুৱা, পুতুল হক, প্ৰতাপ বৰুৱা, ৰাজকুমাৰী গোহাই, সুবৰ্ণৰেখা শইকীয়া, ললিত, মোহন চৌধুৰী, বনমালী দাস, প্ৰফুল্ল চন্দ্ৰ বৰুৱা, কমলা প্ৰসাদ আগৰৱালা, ফুনু বৰুৱা আৰু মোহিনী ৰাজকুমাৰীয়ে। ছবিখনৰ মুঠ বস্ক অফিচ কালেকচন আছিল ১.৪৮ টকা।

ইন্দ্ৰমালতীঃ

উক্ত বৰ্ষটোত মুক্তিপ্ৰাপ্ত দ্বিতীয়খন ছবি আছিল “ইন্দ্ৰমালতী”। সতী টকিজত ১৯৩৯ চনৰ ৩০ জুলাই তাৰিখে ইয়াৰ প্ৰিমিয়াৰ কৰা হৈছিল। জ্যোতিপ্ৰসাদৰ পৰিচালনা তথা প্ৰযোজনাৰ দ্বিতীয়খন অসমীয়া বোলছবি “ইন্দ্ৰমালতী”। বহুতেই কয় যে, জয়মতীত হোৱা লোকচানৰ বান্ধ মাৰিবলৈ এই ছবিখন প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল। আছলতে, জ্যোতিপ্ৰসাদে নিজেও কৈছে “ফিল্মখনৰ অৰ্থক্ষতি আৰু সৌন্দৰ্য্য হানি কৰিও খৰচ কমাই ৰখা হৈছে। টকা খৰচ কমাবলৈকে ছবিখনৰ বহুত ঠাইত কথাৰ বহুলতা কমাই পেলোৱা হৈছে আৰু তাৰ বাবে ছবিখনৰ সৌন্দৰ্য্য হানি নোহোৱাকৈ থকা নাই।” এই ছবিখন নিৰ্মাণৰ মুঠ বাজেট আছিল মুঠ ১৫ হাজাৰ টকা।দৰাচলতে, “ইন্দ্ৰমালতী” ছবিখন এটা প্ৰেম কাহিনীৰ ওপৰত আধাৰিত। জ্যোতিপ্ৰসাদৰ স্বৰচিত কাহিনী এটাৰ চিত্ৰৰূপ আছিল এই ছবিখন। বহিঃদৃশ্যৰ শ্বুটিং সম্পন্ন কৰা হৈছিল তেজপুৰৰ মিছন চাৰিআলিত আৰু অন্তঃদৃশ্যৰ শ্বুটিং কৰা হৈছিল কলিকতাৰ নাৰিকেলডোংগাৰ অৰোৰা ষ্টুডিঅ’ত।
ছবিখনৰ মূখ্য চৰিত্ৰ দুটাৰ নাম আছিল ইন্দ্ৰ+মালতী আৰু, নাম দুটা লৈয়ে ছবিখনৰ নাম দিয়া হৈছিল। ছবিখনৰ সম্পূৰ্ণ অংশ বৰ্তমান নাই। ছবিখনত জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই নিজেও অভিনয় কৰিছিল। ইয়াৰ লগতে ছবিখনত অভিনয় কৰিছে মনোভিৰাম বৰুৱা,ফণী শৰ্মা, জ্ঞানদাভিৰাম বৰুৱা, ডাঃ ললিত মোহন চৌধুৰী,থানু বৰা ,ভূপেন হাজৰিকা,ৰাসেশ্বৰী বৰুৱা,উপা কটক, অন্ন বুজৰবৰুৱা,বেদানন্দ শৰ্মা,খৰ্গেশ্বৰ আগৰৱালা,মণি লাহিড়ী,গজেন বৰুৱা,কাশীকান্ত শইকীয়া,শুভ বৰুৱা,হেমলতা কলিতা,আৰু ঘনকান্ত সিংহই।
১৯৩০ চনত অসমীয়া ছবিৰ পাতনি মেলা হৈছিল যদিও ই ঠন ধৰি উঠিছিল ১৯৭০ চনতহে। ১৯৭০ চনত কেইবাখনো অসমীয়া ছবিয়ে মুক্তি লাভ কৰাৰ লগতে দৰ্শকৰ সঁহাৰি লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল।

ইয়াৰ পিছতেই বহুকেইজন ন-ন পৰিচালকৰ জন্ম হৈছিল যদিও তেওঁলোকৰ আগৰ সময়ছোৱাত এই ক্ষেত্ৰখনত ৰাজ কৰিছিল উক্ত পৰিচালক কেইগৰাকীয়ে। আহক জানো জ্যোতিপ্ৰসাদ-ভৱেন্দ্ৰনাথ-ফণী শৰ্মাৰ বিষয়ে কিছু কথাঃ

জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাঃ

অসমীয়া চলচিত্ৰ জগত খনত এক উল্লেখনীয় বৰঙণি যোগোৱা জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ মৃত্যু তিথি ১৭ জানুৱাৰীত সমগ্ৰ অসমীয়াই শিল্পী দিৱস ৰূপে উদযাপন কৰে। ১৯৩৫ চনত তেখেতে প্ৰথম অসমীয়া চলচিত্ৰ “জয়মতী” নিৰ্মাণ কৰে। একাধাৰে গীতিকাৰ, নাট্যকাৰ, লেখক আৰু বোলছবি নিৰ্মাতা এই গৰাকী মহান শিল্পীক “ৰূপকোঁৱৰ” বুলিও কোৱা হয়। ১৯০৩ চনত জন্মগ্ৰহণ কৰা এই গৰাকী শিল্পীৰ যেতিয়া প্ৰথমখন ছবিয়ে বাণিজ্যিকভাৱে লাভ অৰ্জন কৰা নাছিল; তেতিয়া তেওঁ ছবিৰ অসফলতাৰ দায়িত্ব নিজে মূৰ পাতি লৈছিল। “জয়মতী” ৰ পৰা হোৱা ব্যৱসায়িক লোকচানক পৰিপূৰ্ণ কৰিবলৈ তেওঁ তেওঁৰ দ্বিতীয়খন ছবি “ইন্দ্ৰমালতী” নিৰ্মাণ কৰে। ৪৮ বছৰ বয়সৰ ভিতৰত তেওঁ অসমীয়াৰ সাহিত্য ভঁৰাল চহকী কৰি থৈ গৈছে। অসমীয়া ছবি ক্ষেত্ৰলৈ জনোৱা অৱদানৰ বাবে ২০০৪ চনত ১৭ জুনত ভাৰত চৰকাৰে আগৰৱালাৰ এটি স্মৃতিৰক্ষামূলক ডাক টিকট মুকলি কৰে।

ড° ভৱেন্দ্ৰনাথ শইকীয়াঃ

একাধাৰে এগৰাকী ঔপন্যাসিক, গল্পলিখক, নাট্যকাৰ আৰু ছবি পৰিচালক হৈছে ভৱেন্দ্ৰ নাথ শইকীয়া। তেওঁৰ প্ৰায় সকলোবোৰ কৰ্মৰাজিক এৰি যদি আমি কেৱল বোলছবি নিৰ্মাণৰ বিষয়ে ক’বলৈ যাওঁ তেনেহ’লে এক কথাত ক’ব লাগিব যে ভৱেন্দ্ৰ নাথ শইকীয়াৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত প্ৰায় প্ৰত্যেকখন ছবিয়ে লাভ কৰিছে ৰজত কমল বঁটা। ১৯৭৬ চনত ভৱেন্দ্ৰ নাথ শইকীয়াই সাহিত্য একাডেমী বঁটা আৰু ১৯৯০ চনত “অসম উপত্যকা সাহিত্য বঁটা” ৰ লগতে “পদ্মশ্ৰী” বঁটাও লাভ কৰে। কেইবাখনো ৰেডিঅ’ নাট, একাংকিকা নাট তথা ভ্ৰাম্যমাণ মঞ্চৰ বাবে একাধিক নাটক ৰচনা কৰা এইগৰাকী মহান ব্যক্তিয়ে প্ৰথমবাৰৰ বাবে অসমীয়া চলচিত্ৰ জগতত অৰ্থবহ ছবিৰ শুভাৰম্ভ কৰে। তেওঁৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত ছবি সমূহৰ প্ৰায় বোৰেই নিজৰ গল্প আৰু উপন্যাসৰ চিত্ৰৰূপ। তেওঁ নিজৰ ছবিসমূহত প্ৰায়ে সংলাপৰ ওপৰত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা বুলি সমালোচক সকলে ব্যক্ত কৰে। ভবেন্দ্ৰ নাথ শইকীয়াই অসমীয়াৰ লগতে এখন হিন্দী ছবি “কালসন্ধ্যা” ৰো নিৰ্মাণ কৰে;যিখন “ইন্টাৰনেশ্বনেল ফিল্ম অৱ ইণ্ডিয়া” ত প্ৰদৰ্শিত কৰা হয়।

ফণী শৰ্মাঃ

এগৰাকী পৰিচালক ও অসমৰ নাট তথা চলচিত্ৰ অভিনেতা, নাট্যকাৰ হৈছে ফণী শৰ্মা। “নটসূৰ্য্য” উপাধিৰে বিভূষিত এই গৰাকী জনপ্ৰিয় শিল্পীৰ জন্ম ১৯১০ চনত বুলি কোৱা হয়। বাণ ৰংগমঞ্চৰ দ্বাৰ ৰক্ষী হিচাপে নিজৰ নাট্যশালাৰ জীৱন আৰম্ভ কৰা ফণী শৰ্মাই প্ৰথম অভিনয় কৰিছিল ১৯২৮ চনত বাণ ৰংগমঞ্চৰ “ৰাণা প্ৰতাপ” নাটকত “আকবৰ” চৰিত্ৰত। ইয়াৰ পিছতে অভিনয় কৰি থকাৰ লগতে তেওঁ কেইবাখনো নাট পৰিচালনা কৰে; ১৯৩৫ চনত ছবি ক্ষেত্ৰত খোজ পেলায় ফণী শৰ্মাই। জ্যোতিপ্ৰসাদৰ দুয়োখন ছবিত অভিনয় কৰে ফণী শৰ্মাই লগতে তেওঁ বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভাৰ সৈতে লগ হৈ “ছিৰাজ” ছবিখনৰো পৰিচালনা কৰে। উল্লেখ্য যে, এই খনেই আছিল অসমীয়া ছবি সমূহৰ ভিতৰত আটাইতকৈ বাণিজ্যিক ভাৱে সফল ছবি। ইয়াৰ পিছতে তেওঁ পৰিচালনা কৰে “পিয়লি ফুকন” আৰু ফণী শৰ্মাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত শেষৰখন ছবি আছিল “ইটো সিটো বহুতো”।

এই পৰিচালক সমূহৰ উপৰিও অসমীয়া ছবি ক্ষেত্ৰখনত পিছলৈ কেইবাজনো এনে পৰিচালকৰ জন্ম হয়;যিয়ে এই ক্ষেত্ৰখনত অধিক উন্নত কৰি তোলাৰ উপৰিও দৰ্শকৰ বাবে গ্ৰহণযোগ্য কৰি তোলে।

গুৱাহাটীৰ কুমাৰ ভাস্কৰ নাট্য মন্দিৰত মুক্তি লাভ কৰা এই ছবিখনে দৰ্শকৰ আশানুৰূপ সঁহাৰি লাভ নকৰাৰ ফলত বহু লোকচানৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল। উল্লেখ্য যে, দৰ্শকক আকৰ্ষিত কৰিব নোৱাৰাৰ বাবে সম্পূৰ্ণ দোষ নিজৰ ওপৰত লৈছিল জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ পিছত ছবিখন হেৰাই যোৱা বুলি মানি লোৱা হৈছিল যদিও জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ ভাতৃ হৃদয়ানন্দ আগৰৱালাই ছবিখনৰ সাতোটা ৰীল গেৰেজ ঘৰত পৰি থকা আৱিষ্কাৰ কৰে। সোতৰ শতিকাৰ অসম বুৰঞ্জীৰ আধাৰত নিৰ্মিত “জয়মতী” ত ৰাছিয়ান চলচিত্ৰৰ মন্তাজৰ প্ৰকাশ দেখা পোৱা যায়।

“জয়মতী” ত অভিনয় কৰিছিল আইদেউ! সন্দিকৈ, স্বৰ্গজ্যোতি বৰুৱা, মনোভিৰাম বৰুৱা, ফণী শৰ্মা, স্নেহ চন্দ্ৰ বৰুৱা, নৰেন বৰদলৈ, ৰানা বৰুৱা, চামচুল হক, ৰাজেন বৰুৱা, পুতুল হক, প্ৰতাপ বৰুৱা, ৰাজকুমাৰী গোহাই, সুবৰ্ণৰেখা শইকীয়া, ললিত, মোহন চৌধুৰী, বনমালী দাস, প্ৰফুল্ল চন্দ্ৰ বৰুৱা, কমলা প্ৰসাদ আগৰৱালা, ফুনু বৰুৱা আৰু মোহিনী ৰাজকুমাৰীয়ে।

অসমীয়া চলচিত্ৰৰ জনক খ্যাত জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ মৃত্যু তিথিত তেওঁলৈ স্মৰণ কৰি বিভিন্ন জন অসমীয়া শিল্পীয়ে শিল্পী দিৱসত তেওঁক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰে।

উল্লেখ্য যে, ১৯৩৩ চনত জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই তেওঁৰ প্ৰথমখন ছবি “জয়মতী” ৰ শ্বুটিঙৰ বাবে নিজাকৈ ভোলাগুৰি চাহ বাগিছাত “চিত্ৰৱন ষ্টুডিঅ’ স্থাপন কৰে। “জয়মতী” ছবিখন ব্যৱসায়িকভাৱে অধিক সফল নহ’ল বাবেই জ্যোতিপ্ৰসাদে “ইন্দ্ৰমালতী” ছবিখন নিৰ্মাণ কৰে।

দুখন ছবিৰ লগতে জ্যোতিপ্ৰসাদে ৬ খন সম্পূৰ্ণ নাটক নিৰ্মাণ কৰে।

দৰাচলতে ছবিখন এটা প্ৰেম কাহিনীৰ ওপৰত আধাৰিত। জ্যোতিপ্ৰসাদৰ স্বৰচিত কাহিনী এটাৰ চিত্ৰৰূপ আছিল এই ছবিখন। বহিঃদৃশ্যৰ শ্বুটিং সম্পন্ন কৰা হৈছিল তেজপুৰৰ মিছন চাৰিআলিত আৰু অন্তঃদৃশ্যৰ শ্বুটিং কৰা হৈছিল কলিকতাৰ নাৰিকেলডোংগাৰ অৰোৰা ষ্টুডিঅ’ত।

ছবিখনৰ মূখ্য চৰিত্ৰ দুটাৰ নাম আছিল ইন্দ্ৰ+মালতী আৰু, নাম দুটা লৈয়ে ছবিখনৰ নাম দিয়া হৈছিল। ছবিখনৰ সম্পূৰ্ণ অংশ বৰ্তমান নাই। ছবিখনত জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই নিজেও অভিনয় কৰিছিল। ইয়াৰ লগতে ছবিখনত অভিনয় কৰিছে মনোভিৰাম বৰুৱা,ফণী শৰ্মা, জ্ঞানদাভিৰাম বৰুৱা, ডাঃ ললিত মোহন চৌধুৰী,থানু বৰা ,ভূপেন হাজৰিকা,ৰাসেশ্বৰী বৰুৱা,উপা কটক, অন্ন বুজৰবৰুৱা,বেদানন্দ শৰ্মা,খৰ্গেশ্বৰ আগৰৱালা,মণি লাহিড়ী,গজেন বৰুৱা,কাশীকান্ত শইকীয়া,শুভ বৰুৱা,হেমলতা কলিতা,আৰু ঘনকান্ত সিংহই।